Rozpoczęcie psychoterapii poprzedza tzw. konsultacja psychologiczna. Obejmuje ona zazwyczaj jedno lub dwa 50 minutowe spotkania, podczas których następuje wzajemne poznanie, rozpoznanie problemu oraz zostaje przedstawiona oferta pomocy.
Może to być propozycja terapii krótkoterminowej lub długoterminowej, bądź też wskazanie kontaktu do innego specjalisty.
Jeżeli z obydwu stron zostanie podjęta decyzja o współpracy ustala się obszary do pracy, liczbę spotkań oraz zasady obowiązujące obie strony.
Psychoterapia krótkoterminowa stanowi dobrą propozycję dla osób, które doświadczają nagłego pogorszenia funkcjonowania lub zgłaszają się z powodu trudnych okoliczności życiowych. Liczy od kilku do kilkudziesięciu spotkań, a termin jej zakończenia ustalany jest podczas pierwszych spotkań z psychoterapeutą.
Psychoterapia długoterminowa jest zorientowana na głębokie i wieloaspektowe rozumienie siebie, rozpoznanie odtwarzanych niekorzystnych wzorców zachowań, sposobu budowania relacji z innymi ludźmi. Wprowadza zmiany w całokształcie funkcjonowania osobowości. Jej koniec nie jest z góry zaplanowany i następuje w wyniku wspólnej decyzji.